|
Przebicie - konstrukcje żelbetowe
Przebicie - według Eurokodu 2
Poniższe reguły dotyczą przebicia płyt pełnych, płyt kasetonowych z pełnymi
obszarami nad słupami oraz fundamentów.
Przebicie przez ścinanie może być wynikiem działania obciążenia skupionego lub
reakcji na względnie małe pole Aload, będące częścią płyty lub
fundamentu, zwane polem obciążenia.
Model do sprawdzania stanu granicznego nośności ze względu na zniszczenie przez
przebicie przedstawiono na rysunku poniżej.
Rys. Model do sprawdzania stanu granicznego nośności ze względu na przebicie przez ścinanie
Nośność na ścinanie sprawdza się w licu słupów i na podstawowym obwodzie kontrolnym
u1. Jeżeli zbrojenie na ścinanie
jest potrzebne, to należy znaleźć dalszy obwód kontrolny uout,ef,
poza którym zbrojenie na ścinanie nie jest już wymagane.
Reguły tutaj zawarte w zasadzie sformułowano przy założeniu, że obciążenie jest
rozłożone równomiernie. W szczególnych przypadkach, takich jak stopy fundamentowe,
obciążenie działające wewnątrz obwodu kontrolnego dodaje się do nośności
systemu konstrukcyjnego, i może być odejmowane przy określaniu obliczeniowego
naprężenia stycznego przy przebiciu.
Rozkład obciążenia i podstawowy obwód kontrolny
Zwykle należy przyjmować, że podstawowy obwód kontrolny u1
leży w odległości 2,0d od pola
obciążenia; obwód kontrolny należy określić tak, żeby zminimalizować
jego długość.
Wysokość użyteczną płyty przyjmuje się jako stałą i zwykle określa się
ją wzorem:
w którym dz i dy są użytecznymi wysokościami przekroju
w dwóch ortogonalnych kierunkach.
Rys. Typowe, podstawowe obwody kontrolne wokół pól obciążenia
Jeżeli sile skupionej przeciwstawiają się duży, rozłożony równomiernie nacisk
(np. nacisk gruntu na podstawę fundamentu), albo efekty reakcji lub obciążenia
wewnątrz obszaru ograniczonego obwodem oddalonym o 2d od pola obciążenia, to
należy wziąć pod uwagę obwód kontrolny leżący w odległości mniejszej niż
2d od tego pola.
Jeżeli pole obciążenia leży blisko otworów i najmniejsza odległość od obwodu
kontrolnego do krawędzi otworu nie przekracza 6d, to część obwodu kontrolnego,
zawartą między dwiema ukośnymi liniami biegnącymi od środka pola obciążenia do
zewnętrznej krawędzi otworu, uważa się za nieskuteczną.
Rys. Obwód kontrolny w pobliżu otworu
Gdy pole obciążenia leży blisko krawędzi lub naroża płyty, to należy przyjąć
obwód kontrolny jak na rysunku poniżej, jeżeli doprowadzi to do obwodu
mniejszego (wyłączając nie podparte brzegi) niż wyznaczony z warunków
zamieszczonych powyżej.
Rys. Podstawowe obwody kontrolne dla pól obciążenia położonych blisko krawędzi lub naroża
Jeżeli pole obciążenia znajduje się blisko krawędzi lub naroża, tzn. w
odległości mniejszej niż d, to należy zawsze zastosować specjalne
zbrojenie krawędzi.
Przekrojem kontrolnym jest przekrój mający wysokość użyteczną d,
rozciągający się wzdłuż obwodu kontrolnego. W płytach o stałej grubości
przekrój kontrolny jest prostopadły do środkowej powierzchni płyty.
W płytach i fundamentach o zmiennej grubości, innych niż fundamenty
schodkowe, za wysokość użyteczną można przyjąć wysokość na obwodzie
pola obciążenia, jak na rysunku poniżej.
Rys. Wysokość przekroju kontrolnego w stopie fundamentowej o zmiennej wysokości
Rys. Płyta oparta na głowicy szerszej niż słup, lH < 2hH
W płytach opartych na okrągłych głowicach słupów, w których lH < 2hH,
sprawdzenie naprężeń stycznych przy przebiciu jest potrzebne tylko w
przekroju kontrolnym, leżącym na zewnątrz czoła słupa. Odległość tego
przekroju od środka słupa rcont można obliczyć ze wzoru:
w którym:
lH - jest odległością od krawędzi słupa do krawędzi jego głowicy,
c - jest średnicą słupa.
Dla słupa prostokątnego z prostokątną głowicą z lh < 2hH,
mającą wymiary l1 i l2,
wartość rcont można przyjąć jako mniejsza z
oraz
Jeżeli lH > 2hH, to w płytach z głowicami należy sprawdzać przekroje
kontrolne leżące zarówno w głowicach, jak i płycie.
Odległość od środka słupa do przekrojów kontrolnych w słupach okrągłych
można przyjmować jako:
Rys. Płyta oparta na głowicy szerszej niż słup, lH > 2(d+hH)
Obliczenia na ścinanie przy przebiciu
Metoda obliczeń ze względu na ścinanie przy przebiciu opiera się na
sprawdzeniu ścinania na obwodzie słupa i na podstawowym obwodzie kontrolnym
u1. Jeżeli
zbrojenie na ścinanie jest potrzebne, to należy znaleźć taki dalszy obwód
uout,ef, poza
którym zbrojenie na ścinanie nie jest już wymagane. Definiuje się następujące
graniczne naprężenia styczne (MPa) wzdłuż przekrojów kontrolnych:
vRd,c - jest obliczeniową wytrzymałością na ścinanie płyty bez zbrojenia
na przebicie wzdłuż rozważanego przekroju kontrolnego,
vRd,cs - jest obliczeniową wytrzymałością na ścinanie płyty ze
zbrojeniem na przebicie wzdłuż równoważnego przekroju kontrolnego,
vRd,max - jest obliczeniową, maksymalną wytrzymałością na ścinanie
wzdłuż rozważanego przekroju kontrolnego.
Należy spełnić nastepujące wymagania:
(a) na obwodzie słupa lub na obwodzie powierzchni obciążenia naprężenie
styczne vEd nie powinno przekraczać maksymalnego naprężenia
stycznego przy przebiciu:
(b) jeżeli vEd ≤ vRd,c, to zbrojenie na przebicie
nie jest konieczne,
(c) jeżeli w rozważanym przekroju kontrolnym vEd przekracza
vRd,c, to należy zastosować zbrojenie na przebicie.
Jeżeli reakcja podpory jest przyłożona mimośrodowo w stosunku do obwodu
kontrolnego, to maksymalne naprężenie styczne można obliczać ze wzoru:
w którym:
d - jest średnią wysokością użyteczną płyty - można przyjąć d-0,5(dz+dy)
(dz i dy oznaczają tu wysokości użyteczne w kierunku z i y zależne od zbrojenia
podłużnego w przekroju kontrolnym),
ui - jest długością rozważanego przekroju kontrolnego,
β - oblicza się ze wzoru:
w którym:
u1 - jest długością podstawowego obwodu kontrolnego,
k - jest współczynnikiem zależnym od
stosunku wymiarów c1 i c2 słupa;
wartość k jest funkcją stosunku niezrównoważonych momentów przenoszonych
przez nierównomierne ścinanie i przez zginanie oraz skręcanie,
W1 - odpowiada rozkładowi naprężeń stycznych i jest funkcją
podstawowego obwodu kontrolnego u1:
dl - przyrost długości obwodu,
e - odległość dl
od osi, względem której występuje zginanie momentem MEd.
Tablica: Wartości k dla prostokątnych pól obciążenia
Rys. Rozkład naprężeń stycznych wywołany niezrównoważonym momentem
w połączeniu płyty ze słupem wewnętrznym
Jeżeli słup jest prostokątny, to W1 oblicza się ze wzoru:
w którym:
c1 - oznacza wymiar słupa równoległy do mimośrodu obciążenia,
c2 - oznacza wymiar słupa prostopadły do mimośrodu obciążenia.
Do wewnętrznych słupów okrągłych stosuje się wzór:
w którym D jest średnicą słupa,
a e jest mimośrodem działającego obciążenia
e = MEd/VEd.
Do wewnętrznych słupów prostokątnych, w których obciążenie działa
mimośrodowo względem obu osi przekroju, można stosować przybliżenie:
w którym:
ey i ez - oznaczają mimośrody MEd/VEd odpowiednio
wzdłuż osi y i z,
by i bz - oznaczająwymiary obwodu kontrolnego.
Uwaga: Wartość ey oblicza się
na podstawie momentu względem osi z, a ez - momentu
względem osi y.
W połączeniach słupów narożnych z płytą, w których mimośród prostopadły
do krawędzi płyty (wynikający z momentu względem osi równoległej do krawędzi
płyty) leży we wnętrzu płyty i w których nie występuje mimośród równoległy
do krawędzi, siłę przebijającą można uważać za równomiernie rozłożoną wzdłuż
obwodu kontrolnego u1*, jak na rysunku poniżej.
Rys. Zredukowany podstawowy obwód kontrolny u1*
Jeżeli występują mimośrody w obu ortogonalnych kierunkach, to β można
obliczać ze wzoru:
w którym:
u1 - oznacza podstawowy obwód kontrolny,
u1* - oznacza zredukowany obwód kontrolny,
epar - oznacza mimośród w kierunku równoległym do krawędzi
płyty, wynikający z momentu względem osi prostopadłej do krawędzi płyty,
k - można określić z tablicy powyżej
zastępując c1/c2 stosunkiem 0,5c1/c2,
W1 - oblicza się dla podstawowego obwodu u1.
Do słupów prostokątnych stosuje się wzór:
Jeżeli mimośród prostopadły do krawędzi płyty nie leży w jej wnętrzu,
to obliczając wartość W1, odległość e należy odmierzyć od
środka ciężkości obwodu kontrolnego.
Przyjmuje się, że w połączeniach słupów narożnych z płytą, w których
mimośród prostopadły do krawędzi płyty leży we wnętrzu płyty, siła
przebijająca jest równomiernie rozłożona wzdłuż zredukowanego obwodu
kontrolnego u1*. Za wartość β można wtedy przyjmować:
Jeżeli mimośród jest skierowany na zewnątrz płyty, to stosuje się wzór
Rys. Zalecane wartości β
Jeżeli poprzeczna stateczność konstrukcji nie zależy od współpracy płyty i
słupów rozpatrywanych jako elementy ramy, to do układów, w których przylegające
do siebie przęsła nie różnią się długościami o więcej niż 25%, można stosować
przybliżone wartości β.
Zmniejszania siły poprzecznej (związanego z obciążeniami skupionymi
przyłożonymi w pobliżu podpór) nie stosuje się do płaskich płyt opartych
na słupach.
Siłę przebijającą VEd w płytach fundamentowych można zmniejszyć
uwzględniając korzystne działanie reakcji podłoża gruntowego.
Pionową składową Vpd siły w ukośnych cięgnach sprężających
przecinających przekrój kontrolny można uwzględniać jako oddziaływanie
korzystne, gdy jest to istotne.
Nośność na ścinanie przy przebiciu płyt i stóp fundamentowych bez
zbrojenia na ścinanie
Nośność na ścinanie płyty należy sprawdzać w podstawowym przekroju
kontrolnym. Obliczeniową wytrzymałość na ścinanie przy przebiciu
określa wzór:
lecz nie mniej niż:
w którym:
fck - jest wyrażone w MPa,
, lecz nie więcej niż 2,0 (d podstawia się w mm),
, lecz nie więcej niż 0,02,
ρly, ρlz - odnoszą się do rozciąganego zbrojenia
płyty, mającego przyczepność do betonu, odpowiednio w kierunku y i z;
wartości ρly i ρlz należy obliczać jako
wartości średnie na odcinku równym szerokości słupa zwiększonej o 3d
po każdej stronie.
Naprężenie σcp wyznacza się ze wzoru:
w którym:
σcy, σcz - są naprężeniami normalnymi
w betonie (dodatnimi przy ściskaniu, w MPa) w przekroju krytycznym w
kierunku y i z,
NEd,y, NEd,z - są siłami podłużnymi zebranymi z
całej szerokości przęsła dla słupów wewnętrznych i siłami podłużnymi
zebranymi z szerokości przekroju kontrolnego dla słupów krawędziowych;
siła może być wywołana obciążeniem lub sprężeniem,
Ac - oznacza pole przekroju betonu odpowiadające
określeniu NEd.
Zalecaną wartością CRd,c jest 0,18/γc,
vmin ...,
a k1 = 0,1.
Nośność fundamentów słupów na przebicie (przez ścinanie) należy sprawdzać
na obwodach kontrolnych leżących w granicach 2d od skraja słupa.
W przypadku obciążenia działającego osiowo siłę netto wyznacza się
ze wzoru:
w którym:
VEd - jest przyłożoną siłą ścinającą,
ΔVEd - jest siłą netto skierowaną ku górze, działającą
w granicach rozważanego obwodu kontrolnego, tzn. siłą wywołaną przez
działąjący na fundament nacisk gruntu pomniejszoną o ciężar własny
fundamentu.
Średnie naprężenie styczne w przekroju kontrolnym vEd i
naprężenie graniczne vRd oblicza się ze wzorów:
lecz nie mniej niż
w których:
a - oznacza odległość od skraju słupa do rozważanego obwodu kontrolnego,
CRd,c, vmin, k - jak wyżej.
Przy obciążeniu mimośrodowym stosuje się wzór:
w którym k jak wyżej, a
W podobnie jak W1, lecz dla obwodu u.
Nośność na ścinanie przy przebiciu płyt i stóp fundamentowych ze
zbrojeniem na ścinanie
Zbrojenie na ścinanie - jeśli jest potrzebne - należy obliczać na podstawie
wzoru:
w którym:
Asw - oznacza pole powierzchni jednego obwodu zbrojenia na
ścinanie dookoła słupa (mm2),
sr - oznacza promieniowy rozstaw obwodów zbrojenia na ścinanie,
fywd,ef - oznacza efektywną wytrzymałość obliczeniową
zbrojenia na ścinanie przy przebiciu, zgodnie z wzorem:
lecz nie więcej niż fywd (MPa)
d - oznacza średnią z wysokości użytecznych dwóch ortogonalnych
kierunków (w mm),
a - oznacza kąt między zbrojeniem na ścinanie i płaszczyzną płyty.
Jeżeli zbrojenie na ścinanie składa się z prętów odgiętych rozmieszczonych
wzdłuż jednej tylko linii, to stosunkowi d/sr,
w wyrażeniu .....
można nadać wartość 0,67.
Wymagania konstrukcyjne dotyczące zbrojenia na ścinanie przy przebiciu
podano tutaj.
W obszarze przylegającym do słupa powinna być spełniona nierówność:
w której:
dla słupa wewnętrznego - u0 oznacza długość obwodu słupa,
dla słupa krawędziowego - u0=c2+3d, lecz nie więcej niż
(c2+2c1),
dla słupa narożnego - u0=3d, lecz
nie więcej niż (c1+c2),
c1, c2 są wymiarami słupa,
v, β - jak wyżej.
Zalecana wartością vRd,max jest 0,5vfcd.
Długość obwodu kontrolnego uout (lub uout,ef), poza
którym zbrojenie na ścinanie nie jest wymagane, oblicza się ze wzoru:
Skrajny, zewnętrzny obwód zbrojenia na ścinanie należy umieścić w
odległości nie większej niż kd od obwodu uout
(lub uout,ef).
Zalecaną wartością k jest 1,5.
Rys. Obwody kontrolne przy słupach wewnętrznych
Jeżeli jako zbrojenie na scinanie stosuje się wyroby firmowe, to wartość
VRd,cs
należy określić na podstawie badań, zgodnie z odpowiednią Europejską
Aprobatą Techniczną.
Archiwalne zalecenia:
pokaż archiwalne zalecenia...
Zasady ogólne:
Nośność elementów płytowych i stóp fundamentowych na przebicie
należy sprawdzać w przekrojach ukośnych poprowadzonych pod kątem
nie mniejszym niż 45 ° od krawędzi powierzchni, na którą działa
obliczeniowa siła NSd, do poziomu
płaszczyzny zbrojenia.
Kształt powierzchni odciętej przekrojami przebicia w poziomie
zbrojenia zależy od kształtu pola, na które działa siła.
Stopień zbrojenia podłużnego elementów sprawdzanych na przebicie nie może
być mniejszy niż 0,5% w każdym z obu kierunków.
Elementy nie zbrojone na przebicie
Nośność elementów obciążonych w sposób ciągły, w przybliżeniu symetryczny,
można obliczac ze wzoru:
gdzie:
A - pole powierzchni odciętej przekrojami
przebicia w poziomie (średnim) zbrojenia na zginanie (prostokąt ABCD),
g, q - obciążenie równomierne lub odpór podłoża,
up - średnia arytmetyczna obwodów:
powierzchni, na którą działa
siła i powierzchni powstającej w poziomie zbrojenia przy założeniu, że
płaszczyzny boczne ostrosłupa pochylone są pod kątem 45°,
d - wysokość użyteczna; jako d należy przyjmować
wartość średnią dla kierunków x i y.
Rys. Powierzchnie przebicia a) w stropach płaskich, b) w płytowych stopach
fundamentowych
W przypadku głowic w stropach grzybkowych nośność na przebicie należy
sprawdzać we wszystkich przekrojach wynikających w powyższych zasad
(przekroje 1 i 2), zaś w schodkowych stopach fundamentowych - poniżej
każdej odsadzki.
Rys. Przekroje sprawdzane na przebicie w stropach grzybkowych
Rys. Przekroje sprawdzane na przebicie w schodkowych stopach fundamentowych
W kielichowych stopach fundamentowych nośność na przebicie należy sprawdzać
w przekrojach 1 na obciążenie montażowe i w przekrojach 2 na obciążenie
całkowite.
Rys. Przekroje sprawdzane na przebicie w stopach kielichowych
W przypadku elementów, w których przebicie może nastąpić tylko w
przekrojach nachylonych pod kątem większym niż 45 ° (np. płyta
fundamentowa oparta na palach), obliczenie na przebicie można
przeprowadzać na podstawie wzoru:
w którym:
tanα = d/a lecz nie więcej niż 2,5,
a - długość odcinka, według rysunku.
Rys. Przypadek przebicia pod kątem większym niż 45 ° (1 - przekrój przebicia)
W przypadku mimośrodowo obciążonych stóp fundamentowych nośność na
przebicie można sprawdzać ze wzoru:
w którym:
(g+q)max - największy krawędziowy
obliczeniowy odpór jednostkowy podłoża,
A - pole powierzchni wielokąta ABCDEF,
bm - średnia arytmetyczna
szerokości b 1 i b 2,
gdzie b 1 i b 2 według rysunku.
Rys. Schemat do obliczania nośności na przebicie stopy fundamentowej
obciążonej mimośrodowo.
Elementy zbrojone na przebicie
Wymagania z uwagi na stan graniczny nośności są spełnione, gdy:
gdzie:
∑Asw1·fywd - sumaryczna
nośność strzemion
prostopadłych do płaszczyzny płyty,
∑Asw2·fywd·sinα -
sumaryczna nośność prętów odgiętych i strzemion ukośnych w kierunku prostopadłym
do płaszczyzny płyty.
Zbrojenie na przebicie powinno spełniać warunki konstrukcyjne.
|
|