|
Kruszywa - podział i wymagania
Kruszywo -
jest to ziarnisty materiał stosowany w budownictwie, który może być:
naturalny, sztuczny lub z recyklingu.
pokaż więcej definicji...
Kruszywo naturalne -
jest to kruszywo pochodzenia mineralnego, które poza obróbką mechaniczną nie zostało poddane żadnej innej obróbce.
Kruszywo sztuczne -
jest to kruszywo pochodzenia mineralnego, uzyskane w wyniku procesu przemysłowego obejmującego termiczną lub inną modyfikację.
Kruszywo z recyklingu -
jest to kruszywo powstałe w wyniku przeróbki nieorganicznego materiału zastosowanego poprzednio w budownictwie.
Kruszywo zwykłe -
jest to kruszywo pochodzenia mineralnego, którego gęstość ziarn wynosi co najmniej 2,00 Mg/m3 (2000 kg/m3), ale mniej niż 3,00 Mg/m3 (3000 kg/m3).
Wymiar kruszywa -
jest to wielkość ziaren kruszywa, określana przez dolny (d) i górny (D) wymiar sita.
Kruszywo grube -
jest to kruszywo o wymiarach ziaren: D ≤ 45 mm oraz d ≥ 2 mm.
Kruszywo drobne -
jest to kruszywo o wymiarach ziarn d równym 0 oraz D równym 6,3 mm lub mniejszym.
Kruszywo łamane -
jest to kruszywo naturalne lub sztuczne poddane mechanicznemu rozdrobnieniu.
Kruszywo niełamane -
jest to kruszywo naturalne lub sztuczne nie poddane mechanicznemu rozdrobnieniu.
Kruszywo o ciągłym uziarnieniu -
jest to kruszywo, które składa się z kruszywa grubego i drobnego, które może być
uzyskiwane bez rozdzielenia na kruszywo grube i drobne lub przez połączenie
kruszywa grubego i drobnego.
Uziarnienie -
jest to skład ziarnowy kruszywa, wyrażony w procentach masy ziaren przechodzących przez
określony zestaw sit.
Podziarno -
jest to część kruszywa przechodząca przez dolne sito zestawu sit używanego do oznaczania
wymiaru kruszywa.
Nadziarno -
jest to część kruszywa pozostająca na górnym sicie zestawu sit używanego do oznaczania
wymiaru kruszywa.
Kategoria -
jest to wymagany przedział wartości lub wartość graniczna właściwości kruszywa.

Wymiary otworów sit do określania wymiaru kruszywa:
Zestaw podstawowy sit plus zestaw 1, #, [mm] |
0 | 1 | 2 | 4 | 5,6 (5) | 8 | 11,2 (11) | 16 | 22,4 (22) | 31,5 | 45 | 63 |
Do uproszczonego opisu wymiaru kruszywa mogą być używane wymiary otworów sit podane w nawiasach |
Podstawowe frakcje kruszywa:
0/2 0/4 2/8 8/16 16/22,4 0/31,5 0/63 2/5 5/8 8/11 0/16 2/11
Kategorie kruszyw:
Uziarnienie kruszyw grubych - GC90/10, GC90/15, GC90/20, GC85/15, GC85/20, GC85/35.
Typowe uziarnienie kruszywa grubego na sicie pośrednim - G25/15, G20/15, G20/17,5, GNR.
Zawartość pyłów:
- dla kruszywa grubego - f0,5, f1, f2, f3, f4, fDeklarowana, fNR,
- dla kruszywa drobnego - f3, f10, f16, f22, fDeklarowana, fNR.
Jakość pyłów - MBF10, MBF25, MBFDeklarowana, MBFNR, MBFNT.
Wskaźnik płaskości - FI10, FI15, FI20, FI25, FI30, FI35, FI50, FIDeklarowana, FINR.
Wskaźnik kształtu - SI15, SI20, SI25, SI30, SI35, SI50, SIDeklarowana, SINR.
Tablica. Podstawowe wymagania dotyczące uziarnienia
Kruszywo | Wymiar mm | Procent przechodzącej masy | Kategoria G |
2D | 1,4 D | D | d | d/2 |
grube | d ≥ 1 oraz D > 2 | 100 | 98 do 100 | 85 do 99 | 0 do 15 | 0 do 5 | GC85-15 |
100 | 98 do 100 | 80 do 99 | 0 do 20 | 0 do 5 | GC80-20 |
drobne | d = 0 oraz D ≤ 6,3 | 100 | 98 do 100 | 85 do 99 | - | - | GF85 |
100 | 98 do 100 | 80 do 99 | - | - | GF80 |
o ciągłym uziarnieniu | d = 0 oraz D > 6,3 | - | 100 | 85 do 99 | - | - | GA85 |
100 | 98 do 100 | 80 do 99 | - | - | GA80 |
100 | - | 75 do 99 | - | - | GA75 |
Tablica. Kategorie procentowych zawartości ziarn o powierzchniach przekruszonych lub łamanych oraz ziarn całkowicie zaokrąglonych w kruszywach grubych
Masa ziarn przekruszonych lub łamanych [%] | Masa ziarn całkowicie zaokrąglonych [%] | Kategoria C |
90 do 100 50 do 100 50 do 100 - - wartość deklarowana |
0 do 3 0 do 10 0 do 30 0 do 50 0 do 70 wartość deklarowana |
C90/3 C50/10 C50/30 CNR/50 CNR/70 CDeklarowana |
brak wymagania | brak wymagania | CNR |
Tablica. Kategorie maksymalnych zawartości pyłów
Kruszywo | Masa frakcji przechodzącej przez sito 0,063 mm [%] | Kategoria f |
grube | ≤ 2 ≤ 4 > 4 |
f2 f4 fDeklarowana |
brak wymagania | fNR |
drobne | ≤ 3 ≤ 7 ≤ 10 ≤ 16 ≤ 22 > 22 |
f3 f7 f10 f16 f22 fDeklarowana |
brak wymagania | fNR |
o ciągłym uziarnieniu | ≤ 3 ≤ 5 ≤ 7 ≤ 9 ≤ 12 ≤ 15 > 15 |
f3 f5 f7 f9 f12 f15 fDeklarowana |
brak wymagania | fNR |
Odporność na rozdrabnianie kruszywa grubego należy oznaczać za pomocą współczynnika Los Angeles.
Tablica. Kategorie maksymalnych wartości współczynnika Los Angeles
Współczynnik Los Angeles | Kategoria LA |
≤ 20 ≤ 25 ≤ 30 ≤ 35 ≤ 40 ≤ 45 ≤ 50 ≤ 60 > 60
|
LA20 LA25 LA30 LA35 LA40 LA45 LA50 LA60 LADeklarowana
|
brak wymagania | LANR |
Aktualne normy:
PN-EN 13242+A1:2010 "Kruszywa do niezwiązanych i związanych hydraulicznie materiałów stosowanych w obiektach budowlanych i budownictwie drogowym".
PN-EN 13043:2004 "Kruszywa do mieszanek bitumicznych i powierzchniowych utrwaleń stosowanych na drogach, lotniskach i innych powierzchniach przeznaczonych do ruchu".
Wybrani producenci kruszyw::
Kopalnia: Trzuskawica S.A. Zakład Sitkówka, adres: Sitkówka 24, 26-052 Nowiny
Kopalnia: Jaźwica adres: ul. Sitkówka 2, 26-060 Chęciny
Kopalnia Dolomitu Radkowice, adres: Radkowice 26-026 Morawica k/Kielc
|
|