|
Przepustowość Rond:
OCENA WARUNKÓW RUCHU NA WLOTACH RONDA - procedura obliczania przepustowości
Podstawowym kryterium oceny jakości ruchu na rondach jest średnia strata czasy d
przypadająca na pojazd [s/P] ponoszona przez pojazdy relacji podporządkowanych w okresie
analizy.
W ocenie warunków ruchu uwzględnia się straty czasu występujące w danych
warunkach drogowo-ruchowych na rondzie, przy dobrej widoczności z poszczególnych
wlotów ronda oraz dobrych warunkach oświetlenia i pogody.
Graniczne wartości średnich strat czasu dla poszczególnych poziomów swobody ruchu (PSR):
PSR | Warunki ruchu | Średnia strata czasu d [s/P] |
I | bardzo dobre | ≤ 15.0 |
II | dobre | 15.1 ÷ 30.0 |
III | przeciętne | 30.1 ÷ 50.0 |
IV | niekorzystne | > 50.0 |
Przy dopuszczeniu IV PSR średnie straty czasu nie powinny przekraczać
75 s/P, a rezerwa przepustowości możliwej nie powinna
być mniejsza niż 30 P/h.
Określenia podstawowe:
Przepustowość wyjściowa wlotu (Cowl) - jest to natężenie potoku pojazdów
wjeżdżających na rondo przy pełnym nasyceniu wlotu ruchem i wykorzystaniu wszystkich
możliwych do zaakceptowania odstępów czasu w potoku nadrzędnym o natężenie Qnwl
przez pojazdy z danego wlotu, w umownych, wyjściowych warunkach ruchowo-geometrycznych
ronda (bez wpływu pieszych i struktury rodzajowej ruchu).
Przepustowość możliwa wlotu (Cmwl) - jest to natężenie potoku
pojazdów wjeżdżających na rondo przy pełnym nasyceniu wlotu ruchem i wykorzystaniu
wszystkich możliwych do zaakcetowania odstępów czasu w potoku nadrzędnym o natężeniu
Qnwl przez pojazdy z danego wlotu, w rzeczywistych warunkach ruchu na wlocie.
Przepustowość rzeczywista ronda (Crr) - jest to suma natężeń ruchu na wlotach
ronda występujących w sytuacji, kiedy przy równomiernym wzroście natężeń na wszystkich
wlotach (stała struktura kierunkowa i proporcje pomiędzy wlotami) wyczerpie się przepustowość
jednego z wlotów.
pokaż więcej pojęć...
Przepustowość rzeczywista wlotu (Crwl) - jest to natężenie potoku pojazdów
wjeżdżających z danego wlotu wl na rondo określone w sytuacji, kiedy przy równomiernym
wzroście natężeń na wszystkich wlotach ronda (stała struktura kierunkowa i proporcje pomiędzy
wlotami) wyczerpie się przepustowość jednego z wlotów.
Stopień wykorzystania przepustowości (ρwl) - jest to stosunek
natężenia ruchu Qwl do przepustowości rzeczywistej Crwl, określany
dla danego wlotu.
Poziomy swobody ruchu (PSR) - są to stany określające w sposób umowny
warunki ruchu pomiędzy ruchem swobodnym a ruchem na granicy nasycenia (gdy natężenie
równe jest przepustowości), wyznaczane z wykorzystaniem średnich strat czasu pojazdów.
PSR (PSR I, PSR II, PSR III, PSR IV ) określa się dla wlotów na rondo.
Natężenie krytyczne (Qkwl) - jest to natężenie ruchu, którego
przekroczenie powoduje zmianę poziomu swobody ruchu (na poziom i+1, dla i=I÷III)
na wlocie ronda.
Rezerwa przepustowości możliwej wlotu (ΔCmwl) - jest to
różnica między przepustowością możliwą wlotu ronda Cmwl i panującym na nim
natężeniem ruchu Qwl.
Wskaźnik dopuszczalnego wzrostu ruchu na rondzie (wrr) jest to
możliwy, procentowy przyrost natężenia ruchu na rondzie do osiągnięcia przepustowości
rzeczywistej ronda Crr.
Graniczny odstęp czasu dla pojazdów z wlotu ronda (tg) - jest
to taka wielkość odstepu czasu między pojazdami w potoku nadrzędnym pojazdów na rondzie,
że każdy odstęp o wielkości równej lub większej zostanie wykorzystany do wykonania
manewru wjazdu na jezdnię ronda przez przeciętnego kierowcę, zaś każdy odstęp o wielkości
mniejszej (uniemozliwiającej wykonanie zamierzonego manewru) nie będzie mógł być wykorzystany.
Odstęp czasu między pojazdami wjeżdżającymi z kolejki (tf) - jest
to odstęp czasu między pojazdami wjeżdżającymi na rondo z kolejki na wlocie, w sytuacji gdy
w potoku nadrzędnym na jezdni ronda wystąpił odstęp czasu umożliwiający wjazd więcej niż
jednego pojazdu.
Natężenie potoku na jezdni ronda nadrzędnego dla pojazdów z danego
wlotu ronda (Qnwl) - jest to suma natężeń ruchu wszystkich relacji,
wchodzących w skład potoku na rondzie przy danym wlocie, mających pierwszeństwo i
równocześnie kolidujących z potokiem pojazdów wjeżdżających z tego wlotu.
Strata czasu - jest to dodatkowy czas - w stosunku do czasu swobodnego
przejazdu (bez zatrzymania na wlocie) - potrzebny na przejechanie ronda, związany z
opóźnianiem przy dojeździe do kolejki oraz oczekiwaniem pojazdu w kolejce.
Średnie straty czasu przypadające na pojazd (dwl) - są to
straty czasu, jakie przeciętnie ponosi każdy z pojazdów wjeżdżających na rondo z
danego wlotu w okresie analizy (z uwzględnieniem pojazdów, które przejeżdżają bez
zatrzymania).
PROCEDURA OBLICZANIA PRZEPUSTOWOŚCI
wg MOP-R-04
Miarodajna długość kolejki na wlocie ronda
gdzie:
- miarodajna długość kolejki dla analizowanego wlotu ronda wl [P],
- przepustowość możliwa wlotu ronda wl [P/h],
- obliczeniowe natężenie ruchu na wlocie [P/h],
- okres analizy [h].
Wyliczona długość kolejki odpowiada kwantylowi 95% występowania maksymalnych
kolejek na pasie. Jest to łączna liczba pojazdów oczekujących w kolejce na wlocie.
Jeżeli na wlocie ronda występują dwa pasy ruchu, to kolejkę tę należy
rozłożyć na pasy; w przypadku ronda dwupasowego dzieląc przez dwa, a w
przypadku ronda semi-dwupasowego uwzględniając udział pojazdów korzystających
z lewego pasa ml.
Długość kolejki wyrażoną w metrach LK, tzw. zasięg kolejki, należy
wyliczać, mnożąc wartość Kwlm, przypadającą na jeden pas
ruchu, przez przeciętną długość stanowiska pojazdu w kolejce lp:
przy czym lp obliczane jest w poniższy sposób:
gdzie:
uc - udział pojazdów ciężkich w natężeniu analizowanej relacji podporządkowanej,
ll, lc - średnia długość w kolejce pojazdu lekkiego i ciężkiego [m]
(można przyjmować ll=6.2m, lc=13.0 m. W przypadku braku lub bardzo
małego udziału pojazdów z przyczepami oraz członowych (ucp≤2%) można przyjmować lc=11.0m)
Współczynnik uwzględniający wpływ struktury rodzajowej ruchu wylicza się
z nastepującego wzoru:
gdzie:
uc, ucp, umr - udziały w natężeniu na wlocie ronda
wyróżnionych rodzajów pojazdów [-]; c - samochody ciężarowe i autobusy,
cp - samochody ciężarowe z przyczepami lub naczepami i autobusy przegubowe,
mr - motocykle i rowery,
Ec, Ecp, Emr - współczynniki przeliczeniowe.
Współczynnik fc służy do przeliczania jednostek, w jakich wyrażane
są natężenia i przepustowości; przy zamianie E/h na P/h jednostki umowne należy
pomnożyć przez fc , a przy zamianie P/h na E/h jednoski rzeczywiste
należy pomnożyć przez 1/fc.
Natężenie potoku na jezdni ronda nadrzędnego dla pojazdów z danego wlotu
Natężenie potoku na jezdni ronda Qnwl nadrzędne dla pojazdów
z danego wlotu wl jest to suma natężeń ruchu wszystkich relacji
wchodzących w skład potoku na rondzie przed danym wlotem. Do tego natężenia
nie jest wliczane natężenie potoku pojazdów opuszczających jezdnie ronda
wylotem poprzedzającym analizowany wlot.
Przepustowość wyjściowa wlotów ronda
Przepustowość wyjściowa Cowl oznacza maksymalną liczbę samochodów
osobowych (pojazdów umownych), jaka może wjechać z danego podporządkowanego wlotu
ronda wl na jezdnię ronda w okresie jednej godziny [E/h], przy
utrzymującej się kolejce na wlocie (pasach wlotu dwupasowego) w warunkach
uznanych za wyjściowe.
Przepustowość rzeczywista ronda
Przepustowość rzeczywista ronda Crr jest równa przepustowości
obliczonej w procesie iteracji, przy rzeczywistej proporcji natężeń z
poszczególnych wlotów mA:mB:...:mN =
QA:QB:...QN , przy czym
,
, ...
W obliczeniach iteracyjnych uzyskuje się Qwl = Cwl dla
wlotu krytycznego k (czyli Qk=Ck) decydującego o
przepustowości. Według tego wlotu liczy się następnie Crr:
gdzie:
mk - procentowy udział potoku na wlocie krytycznym k w sumarycznym
potoku pojazdów wjeżdżających na rondo z wszystkich wlotów [%].
Małe ronda jednopasowe
Przepustowość wyjściowa wlotu Cowl małego ronda
jednopasowego oblicza się ze wzoru:
gdzie:
Qnwl - natężenie ruchu na jezdni ronda przy wlocie wl [P/h],
tg - graniczny odstęp czasu [s],
tf - odstęp czasu między pojazdami opuszczającymi kolejkę na wlocie w
przypadku wystąpienia dużej luki czasu w potoku na jezdni ronda [s].
Ronda semi-dwupasowe
Przepustowość wyjściową wlotu Cowl ronda semi-dwupasowego
oblicza się ze wzoru:
gdzie:
Qnwl - natężenie ruchu na jezdni ronda przy wlocie wl [P/h],
tg - graniczny odstęp czasu [s],
tf - odstę czasu między pojazdami opuszczającymi kolejkę na wlocie
w przypadku wystąpienia dużej luki czasu w potoku na jezdni ronda [s],
ml - udział natężenia strumienia wjeżdżającego na jezdnię ronda z lewego
pasa wlotu w całkowitym natężeniu ruchu na dwupasowym wlocie [-]; w przypadku wlotu o
jednym pasie ronda semi-dwupasowego należy przyjąć ml=0,0.
Ronda dwupasowe
Przepustowość wyjściowa wlotu Cowl ronda dwupasowego oblicza
się ze wzoru:
gdzie:
Qnwl - natężenie ruchu na jezdni ronda przy wlocie wl [E/h],
łącznie z obu pasów,
tg - graniczny odstęp czasu [s], odpowiednio dla ronda średniego lub
dużego,
tf - odstęp czasu między pojazdami opuszczającymi kolejkę na wlocie w
przypadku wystąpienia dużej luki w potoku na jezdni ronda [s], odpowiednio dla ronda
średniego lub dużego.
Przepustowość możliwa wlotów ronda
Przepustowość możliwa wlotu ronda, w odniesieniu do realnych warunków
geometryczno-ruchowych, oblicza się ze wzoru:
gdzie:
Cmwl - przepustowość możliwa wlotu wl ronda [P/h]; w przypadku
dwupasowego wlotu jest to łączna przepustowość obu pasów,
Cowl - przepustowość wyjściowa wlotu wl ronda [E/h],
fp - korygujący współczynnik uwzględniający wpływ pieszych [-],
fc - korygujący współczynnik uwzględniający wpływ struktury rodzajowej
ruchu [-].
Przepustowość rzeczywista wlotów ronda
Przepustowości rzeczywiste wlotów ronda są natężeniami ruchu na
poszczególnych wlotach, o takich wartościach, przy ktorych wyznaczona
została przepustowość rzeczywista ronda Crr, a więc wartościach
natężeń na wlotach ronda z ostatniego kroku iteracji.
gdzie:
Crr - przepustowość rzeczywista ronda [P/h],
Qwl - obliczeniowe natężenie ruchu na wlocie wl [P/h],
fc - korygujący współczynnik uwzględniający wpływ struktury
rodzajowej ruchu [-].
Wskaźnik dopuszczalnego wzrostu ruchu na rondzie
Wskaźnik dopuszczalnego wzrostu ruchu wrr oblicza się wg wzoru:
gdzie:
Crk - przepustowość rzeczywista wlotu krytycznego k [P/h],
Qk - obliczeniowe natężenie ruchu na wlocie krytycznym k [P/h].
Stopień wykorzystania przepustowości wlotu
gdzie:
Qwl - obliczeniowe natężenie ruchu na wlocie wl [P/h],
Crwl - przepustowość rzeczywista wlotu wl [P/h].
Rezerwa przepustowości rzeczywistej wlotu ronda
Rezerwę przepustowości rzeczywistej wlotu ronda oblicza się ze wzoru:
Straty czasu pojazdów na wlocie ronda
gdzie:
dwl - średnia strata czasu przypadająca na pojazd analizowanego wlotu ronda wl [s/P],
Cmwl - przepustowość możliwa wlotu ronda wl,
Qwl - obliczeniowe natężenie ruchu na wlocie [P/h],
ta - okres analizy [h].
Kalkulator online!
Program do obliczania przepustowości małych rond - szukaj na stronie głównej
|
|